Montaż przydomowej oczyszczalni ścieków, a pozwolenia wodnoprawne.

Przydomowe oczyszczalnie ścieków są coraz bardziej popularne. Stanowią one alternatywę dla zbiorników bezodpływowych (typu szambo), szczególnie w gospodarstwach domowych, które są pozbawione dostępu do kanalizacji.

Niski koszt utrzymania i eksploatacji urządzenia jest kolejnym walorem, który przemawia za montażem przydomowej oczyszczalni ścieków. W dodatku fakt, że urządzenia o wydajności do 5 m³ ścieków na dobę nie wymagają pozwolenia na budowę i można je budować jedynie na zgłoszenie.

Kiedy potrzebny jest operat wodnoprawny do zgłoszenia?

Na wstępie należy wyjaśnić, że zgodnie z obowiązującymi przepisami występują dwa odrębne pozwolenia wodnoprawne, które mogą dotyczyć przydomowych oczyszczalni ścieków. Jednym z nich jest pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie ścieków do środowiska. Dotyczy ono czynności odprowadzenia do środowiska naturalnego wytworzonych ścieków. Drugim jest pozwolenie wodnoprawne na wykonanie urządzenia wodnego — oznacza to fizyczne wykonanie urządzenia technicznego odprowadzającego oczyszczone ścieki do środowiska m.in. wszelkie wyloty kanalizacyjne, drenaż rozsączający, studnia chłonna itp. W skrajnych przypadkach występuje konieczność uzyskania obydwu pozwoleń wodnoprawnych np. gdy w budynku, prowadzona jest działalność gospodarcza, a ścieki odprowadzane są do rowu.

Zgodnie z art. 33 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. wprowadzenie przez właściciela gruntu do ziemi oczyszczonych ścieków z własnego gospodarstwa domowego lub rolnego w ilości do 5 m³ na dobę, stanowi zwykłe korzystanie z wód. Oznacza to brak konieczności uzyskania pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków do środowiska.

Operat wodno-prawny potrzebujemy, gdy ścieki oczyszczone z oczyszczalni byłyby wprowadzone:

· do wód śródlądowych powierzchniowych (wody tego typu są własnością Skarbu Państwa)

· na grunt niebędący własnością inwestora

· a także w przypadku wykonania wylotu ścieku do wód oraz na wprowadzenie tych ścieków do wód lub do ziemi niezależnie od ich ilości.

Ustawa określa, iż korzystanie z wód na potrzeby działalności gospodarczej nie stanowi zwykłego korzystania z wód. Oznacza to konieczność uzyskania pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków do środowiska, przy budowie oczyszczalni obsługującej wszelkie budynki użyteczności publicznej oraz mieszkalne, w którym prowadzona jest jakakolwiek działalność gospodarcza, bez względu na ilość ścieków odprowadzanych do ziemi lub wód.

W przypadku odprowadzania ścieków oczyszczonych do urządzeń wodnych, do których zgodnie z art. 16 pkt 65 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz.U. 2017 poz. 1566),  należą m.in. wyloty urządzeń kanalizacyjnych służące do wprowadzania ścieków do wód, do ziemi lub urządzeń wodnych, jak również rowy, kanały, zbiorniki wodne, stawy konieczne jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzenia wodnego (bez względu na ilość odprowadzanych ścieków oraz rodzaj budynku) – art. 389 pkt 6 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz.U. 2017 poz. 1566).

Ponieważ obszar Polski w zakresie gospodarki wodnej został podzielony na obszary podległe pod regionalne zarządy gospodarki wodnej, które nie pokrywają się z obszarem województw, wniosek o wydanie pozwolenia wodnoprawnego najlepiej złożyć do nadzoru wodnego właściwego ze względu na lokalizację inwestycji. Nadzór wodny przekaże wniosek do właściwego organu wydającego pozwolenie wodnoprawne (odpowiedni zarząd zlewni ewentualnie regionalny zarząd gospodarki wodnej wchodzące w skład Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie).

Jakie dokumenty musimy złożyć do wniosku o pozwolenie wodnoprawne?

Operat wodnoprawny, czyli dokument sporządzany w formie graficznej i opisowej zawierający szczegółowe zagadnienia związane z planowaną inwestycją. Sporządzenie operatu wodnoprawnego nie wymaga żadnych uprawnień. Trzeba jedynie posiadać odpowiednią wiedzę w zakresie gospodarki wodno-ściekowej oraz posiadać wymagane informacje na temat danej inwestycji (m.in. schemat technologiczny wraz z określeniem składu ścieków i bilansem masowym zanieczyszczeń, maksymalna godzinowa, średnia dobowa oraz maksymalna roczna wielkość zrzutu ścieków itp.). Obecnie wymaga się dołączenia kopii operatu wodnoprawnego na nośniku elektronicznym;

· Opis prowadzenia zamierzonej działalności sporządzony w języku niezawierającym określeń specjalistycznych;

· Wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku jego braku decyzję o warunkach zabudowy;

· Projekt zgłaszanego urządzania, jeżeli odpowiada on wymaganiom operatu wodnoprawnego, może on być dołączony zamiast operatu.

· Dowód uiszczenia opłaty za wydanie pozwolenia wodnoprawnego.

W przypadku, gdy nie będzie zastrzeżeń do złożonych dokumentów, pozwolenie wodnoprawne powinno być wydane w ciągu miesiąca (okres ten może się wydłużyć do dwóch miesięcy, o czym wnioskodawca powinien zostać poinformowany).

Pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi wydawane jest na okres nie dłuższy niż 10 lat. Natomiast pozwolenie wodnoprawne na wykonanie urządzenia wodnego wydawane jest bez ustalenia czasu jego obowiązywania, jednak wygasa, jeżeli w terminie 3 lat od dnia, w którym pozwolenie wodnoprawne stało się ostateczne, nie przystąpiono do wykonywania urządzeń, na które zostało wydane.

Zgodnie z § 2 ust 1 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia (Dz.U. 2010 nr 130 poz. 880) przydomowe oczyszczalnie ścieków o wydajności do 5 m³/d odprowadzające ścieki do wód lub do ziemi z własnego gospodarstwa domowego, lub rolnego w ramach zwykłego korzystania z wód, wymagają zgłoszenia organowi ochrony środowiska (w zależności od lokalizacji będzie to urząd miasta lub urząd gminy). Zakres takiego zgłoszenia określa art. 152 ust 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska.

Zgłoszenie przydomowej oczyszczalni ścieków do organu ochrony środowiska powinno zawierać m.in.:

· Dane użytkownika i lokalizacyjne przydomowej oczyszczalni ścieków

· Wielkość i rodzaj wytwarzanych zanieczyszczeń, jak również opis stosowanych metod ograniczenia ich emisji (dane do uzyskania z dokumentacji projektowej lub dokumentów przydomowej oczyszczalni ścieków)

· Czas funkcjonowania instalacji (dni tygodnia i godziny)

· Informację, czy stopień ograniczania wielkości emisji jest zgodny z obowiązującymi przepisami. Teoretycznie wszystkie certyfikowane przydomowe oczyszczalnie ścieków muszą spełniać obowiązujące wymagania w tym zakresie, natomiast przydomowa oczyszczalnia ścieków bez wymaganych prawem dokumentów, to spore ryzyko niewłaściwej skuteczności oczyszczania oraz kłopotów przy zgłaszaniu do rozpoczęcia eksploatacji.

Zgodnie z art. 152 ust 4 ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz.U. 2001 nr 62 poz. 627), zgłoszona do organu przydomowa oczyszczalnia ścieków może być eksploatowana w terminie 30 dni po zgłoszeniu, pod warunkiem że dany organ ochrony środowiska nie wniósł sprzeciwu w drodze decyzji.