Nadstawki i nadbudowy do zbiorników stanowią istotny element instalacji podziemnych systemów wodnych i kanalizacyjnych. Służą do precyzyjnego dostosowania wysokości studzienek rewizyjnych, osadników gnilnych oraz zbiorników na wodę do poziomu gruntu. Dzięki nim możliwe jest zachowanie odpowiedniej głębokości montażu przy jednoczesnym zapewnieniu wygodnego dostępu do zawartości zbiornika. Rozwiązania te znajdują zastosowanie zarówno w przydomowych oczyszczalniach ścieków, jak i w systemach studni czy zbiornikach retencyjnych.
Czym są nadstawki i do czego służą
Nadstawki to elementy wykonane z tworzywa sztucznego, które montuje się na górnej części zbiornika lub studzienki. Ich podstawowym zadaniem jest wydłużenie komina rewizyjnego, co pozwala dopasować poziom pokrywy do aktualnego poziomu terenu. Szczególnie przydają się w sytuacjach, gdy zbiornik znajduje się głębiej niż planowano lub gdy teren został zmieniony po instalacji. Montaż nadstawki eliminuje potrzebę wymiany całego zbiornika i pozwala zachować prawidłowe parametry eksploatacyjne systemu.
Producenci oferują nadstawki w różnych średnicach nominalnych, oznaczanych symbolem DN. Najpopularniejsze to DN200, DN400 i DN600, co odpowiada średnicom wewnętrznym wyrażonym w milimetrach. Wysokość nadstawek waha się od kilkunastu centymetrów do metra, a niektóre modele posiadają regulację teleskopową, która umożliwia płynne dostosowanie wysokości bez konieczności cięcia elementu.
Jakie typy nadbudów są dostępne
Na rynku dostępne są trzy podstawowe typy nadbudów. Nadstawki o stałej wysokości charakteryzują się określoną długością, którą można dostosować jedynie poprzez mechaniczne skracanie elementu. Produkty takie jak Nadstawka DN600 H-0,5m firmy Metria lub Nadstawka DN400 H-1m marki Nolen sprawdzają się w standardowych instalacjach, gdzie wymagana korekta wysokości jest znana już na etapie montażu.
Nadstawki teleskopowe stanowią bardziej elastyczne rozwiązanie. Konstrukcja składająca się z dwóch lub więcej segmentów pozwala na płynną regulację wysokości w określonym zakresie. Przykładem jest Nadstawka teleskopowa DN600 H-0,5m firmy Bamartech, która umożliwia dostosowanie wysokości bez ingerencji w strukturę elementu. Rozwiązanie to sprawdza się szczególnie przy gruntach o zmiennym poziomie lub gdy planowane są przyszłe modyfikacje terenu.
Nadbudowy dedykowane to elementy projektowane pod konkretne modele zbiorników. Producent Marseplast oferuje nadbudowy dopasowane do zbiorników o określonych średnicach i wysokościach, takie jak Nadbudowa do zbiornika H200/FI490 czy Nadbudowa do zbiornika Bolt H215/FI400. Takie rozwiązania gwarantują pełną kompatybilność i szczelność połączenia.
Materiały i konstrukcja nadstawek
Współczesne nadstawki produkuje się z polietylenu wysokiej gęstości lub polipropylenu. Materiały te wykazują wysoką odporność na działanie wilgoci, substancji chemicznych występujących w ściekach oraz zmienne warunki temperaturowe. Konstrukcja ścianek zapewnia sztywność i wytrzymałość na obciążenia glebą oraz ruch pojazdów w przypadku montażu pod powierzchniami użytkowanymi.
Ściany nadstawek mają żebrowaną strukturę, która zwiększa sztywność bez nadmiernego zwiększania masy elementu. Grubość ścianki wynosi zazwyczaj od sześciu do dziesięciu milimetrów, co zapewnia trwałość przez wiele lat eksploatacji. Górna krawędź nadstawki posiada zaokrąglone obrzeże ułatwiające montaż pokrywy rewizyjnej.
Montaż i dopasowanie do istniejących systemów
Proces montażu nadstawki rozpoczyna się od dokładnego pomiaru różnicy między aktualnym poziomem wylotu zbiornika a docelową wysokością pokrywy. W przypadku nadstawek o stałej wysokości konieczne może być mechaniczne przycięcie elementu do wymaganego wymiaru. Cięcia wykonuje się piłą do tworzyw sztucznych, dbając o równość krawędzi.
Połączenie nadstawki ze zbiornikiem realizuje się poprzez system kielichowy lub przy użyciu pierścieni uszczelniających. Niektóre modele wyposażone są w fabryczne uszczelki gumowe, które zapewniają szczelność bez konieczności stosowania dodatkowych środków uszczelniających. W przypadku zbiorników starszego typu stosuje się uszczelki uniwersalne lub silikonowe kleje przeznaczone do prac ziemnych.
Podczas zasypywania nadstawki gruntem należy wykonywać tę czynność warstwami, zagęszczając materiał mechanicznie wokół konstrukcji. Zapobiega to późniejszym osiadaniom gruntu i przemieszczeniom elementu. W przypadku instalacji pod powierzchniami o zwiększonym obciążeniu stosuje się dodatkowe zabezpieczenia w postaci pierścieni betonowych lub konstrukcji rozpraszających nacisk.
Zastosowania nadstawek w różnych systemach
W przydomowych oczyszczalniach ścieków nadstawki umożliwiają dostęp do komór technologicznych oraz osadników gnilnych. Regularna konserwacja tych systemów wymaga okresowego odsysania osadów, a odpowiednia wysokość komina rewizyjnego ułatwia pracę ekipom serwisowym. Nadstawki DN600 H-1m firmy Metria czy Nadstawka DN400 H-0,5m marki Nolen to typowe rozwiązania w takich instalacjach.
W zbiornikach na wodę deszczową nadstawki pozwalają na inspekcję wnętrza oraz czyszczenie filtrów wstępnych. Systemy retencji wody wymagają regularnej kontroli stanu technicznego, a łatwy dostęp przez prawidłowo zamontowaną nadstawkę skraca czas potrzebny na konserwację.
Studnie rewizyjne w systemach kanalizacji sanitarnej i deszczowej wykorzystują nadstawki do zapewnienia dostępu na odpowiednim poziomie. Nadbudowa na studzienkę D300 H150 firmy Aquabin to przykład niewielkiego elementu stosowanego w instalacjach o mniejszych średnicach, typowych dla przyłączy domowych.
Jak wybrać odpowiednią nadstawkę
Wybór nadstawki zależy od kilku czynników. Pierwszym jest średnica nominalna DN, która musi odpowiadać średnicy wylotu zbiornika lub studzienki. Niedopasowanie średnic uniemożliwia prawidłowy montaż lub wymaga stosowania adapterów przejściowych.
Drugim parametrem jest wysokość, którą określa się na podstawie różnicy między aktualnym poziomem wylotu a planowanym poziomem terenu. Należy uwzględnić dodatkowe kilka centymetrów na montaż pokrywy oraz ewentualne nierówności gruntu.
Trzecim aspektem jest typ konstrukcji. Nadstawki teleskopowe oferują większą elastyczność, ale są droższe od modeli o stałej wysokości. W sytuacjach, gdy precyzyjny wymiar jest znany, nadstawki standardowe stanowią bardziej ekonomiczne rozwiązanie.
Konserwacja i trwałość nadstawek
Nadstawki z polietylenu nie wymagają specjalnej konserwacji. Materiał ten jest odporny na korozję i działanie mikroorganizmów, co zapewnia długoletnią eksploatację bez utraty właściwości mechanicznych. Okresowa kontrola polega na sprawdzeniu szczelności połączeń oraz stanu uszczelek.
W przypadku osiadania gruntu może zajść konieczność ponownego wyrównania nadstawki. Operację tę wykonuje się poprzez odkopanie górnej części elementu, skorygowanie jego położenia i ponowne zasypanie z właściwym zagęszczeniem materiału. Przy montażu pod powierzchniami o dużym obciążeniu zaleca się kontrolę stanu technicznego raz na kilka lat.
